Działania podjęte przez Urząd Gminy Zabierzów w celu poprawy stanu jakości powietrza
Działania podjęte przez Urząd Gminy Zabierzów w celu poprawy stanu jakości powietrza
Opracowane i uchwalone zostały następujące
dokumenty:
-Program Ograniczenia Niskiej Emisji dla Gminy
Zabierzów na lata 2014-2023 wraz z prognozą oddziaływania
na środowisko – uchwała nr IX/86/15 Rady Gminy Zabierzów z dnia
31 lipca 2015 r.
-REGULAMIN udzielania dotacji na dofinansowania
zmiany systemu ogrzewania poprzez wymianę nisko wydajnych
i nieekologicznych kotłów na paliwo stałe oraz innych źródeł
ciepła z możliwością spalania odpadów stałych na wysoko sprawne
i ekologiczne źródła ciepła w budynkach/lokalach mieszkalnych
zlokalizowanych na terenie Gminy Zabierzów.
-Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Zabierzów –
uchwała nr XV/148/16 Rady Gminy Zabierzów z dnia 26 lutego 2016 r.
-Regulamin udzielania dotacji na wymianę systemu
ogrzewania w budynkach mieszkalnych w ramach Planu Gospodarki
Niskoemisyjnej dla Gminy Zabierzów finansowanego ze środków Regionalnego
Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020 –
uchwała nr XXXIII/336/17 Rady Gminy Zabierzów z dnia 28 lipca 2017 r.
-Program Osłonowy dla osób, które przeprowadzą trwałą zmianę systemu
ogrzewania opartego na paliwie stałym na system gazowy – uchwała
nr V/45/19 Rady Gminy Zabierzów z dnia 22 lutego 2019 r. (program
obejmuje klientów GOPSu)
Przyjęcie powyższych dokumentów pozwoliło
na uzyskanie środków zewnętrznych na udzielanie dotacji przy wymianie
palenisk na paliwa stałe w ramach Programu Ograniczenia Niskiej Emisji
realizowanego przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki
Wodnej w Krakowie oraz w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego
Województwa Małopolskiego.
Ponadto w 2017 i 2018 r. zostały przyjęte
przez Radę Gminy Zabierzów:
- Rezolucja
adresowana do Marszałka Województwa Małopolskiego, dotycząca podjęcia
działań na rzecz ochrony powietrza poprzez zwiększenie środków
na realizację Programu Ograniczenia Niskiej Emisji przez Wojewódzki
Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie – uchwała
nr XXVIII/295/17 Rady Gminy Zabierzów z dnia 31 marca 2017 r.
- Rezolucja
adresowana do władz publicznych, dotycząca podjęcia działań
na rzecz ochrony środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego
poprzez prowadzenie polityki energetycznej państwa wspierającej
niskoemisyjne ogrzewanie budynków indywidualnych – uchwała
nr XXVIII/296/17 Rady Gminy Zabierzów z dnia 31 marca 2017 r.
- Rezolucja
adresowana do organów administracji rządowej w sprawie włączenia
Gminy Zabierzów do rządowego programu pilotażowego „SMOG STOP”
dotyczącego termomodernizacji budynków mieszkalnych osób najuboższych –
uchwała nr XLIII/421/18 Rady Gminy Zabierzów z dnia 21 marca
2018 r.
Opiniowane
były następujące dokumenty:
-Aktualizacja Programu Ochrony Powietrza dla
województwa małopolskiego 2017 – opinia pozytywna
-Uchwała Sejmiku Województwa Małopolskiego
w sprawie wprowadzenia na obszarze województwa małopolskiego
ograniczeń i zakazów eksploatacji instalacji, w których następuje
spalanie paliw; tzw. uchwała antysmogowa – opinia pozytywna
-projektu rozporządzenia Ministra Energii
w sprawie wymagań jakościowych dla paliw stałych z dnia 26.07.2018 r.
– opinia negatywna (ze względu na zbyt mało restrykcyjne
parametry jakościowe paliw dopuszczanych do użytku).
Powyższe akty prawne mają głównie na celu
zlikwidowanie bezklasowych kotłów na paliwa stałe oraz wyeliminowanie
spalania paliw najgorszej jakości – w szczególności flotów i mułów
węglowych. Gmina Zabierzów popiera wprowadzenie norm, które będą regulowały
jakość sprzedawanego i użytkowanego paliwa w celach grzewczych. Gmina
Zabierzów poparła również wprowadzenie obowiązkowych norm, które powinny
spełniać wszystkie kotły na paliwa stałe.
Realizacja Programu Ograniczenia Niskiej Emisji
w latach 2016-2020 r.
Prowadzony przez Wydział Ochrony Środowiska
i Gospodarki Odpadami Program Ograniczenia Niskiej Emisji ma na celu
poprawienie jakości powietrza poprzez dofinansowanie trwałej wymiany
indywidualnych, nieekologicznych palenisk na paliwa stałe
(tj. węgiel, miał, drewno), posiadające możliwość spalania odpadów,
na nowe proekologiczne źródła ciepła.
Wymiana
nieekologicznych palenisk była dofinansowywana z dwóch źródeł (lata
2016-2017):
- do 50% kosztów kwalifikowanych
pokrywał WFOŚiGW (nie więcej niż 7 500 zł przy kotłach gazowych
i nie więcej niż 4 500 zł przy kotłach węglowych i na
biomasę, także w zależności od mocy kotła)
- do 35% kosztów kwalifikowanych
pokrywane było z budżetu gminy Zabierzów (maksymalna kwota
dofinansowania zależała od powierzchni użytkowej budynku)
Od 2018 r. dotacje z PONE udzielane są wyłącznie ze
środków budżetu gminy Zabierzów.
W związku z wycofaniem się Wojewódzkiego
Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie
ze wsparcia gmin w finansowaniu programu, Gmina Zabierzów zdecydowała
się kontynuować PONE jako program własny gminy. Regulamin udzielania
wsparcia został przyjęty poprzez uchwałę nr V/44/19 Rady Gminy Zabierzów
z dnia 22 lutego 2019 r. w sprawie przyjęcia regulaminu udzielania dotacji
na wymianę źródeł ogrzewania na paliwa stałe w ramach Programu
Ograniczenia Niskiej Emisji (PONE) dla Gminy Zabierzów.
Efekty realizacji PONE w latach 2016-2020
1. Likwidacja 469 starych
nieekologicznych palenisk
2. Udzielenie dofinansowania
na zakup i montaż:
·
343 kotłów
gazowych
·
76 kotłów
węglowych 5 klasa/ekoprojekt
·
13 kotłów
na biomasę 5 klasa/ekoprojekt
Łączny koszt działania (WFOŚiGW, budżet
gminy, wkład mieszkańców): 6 417 391,93 zł
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej 2018-2020 r.
Program dotacyjny był finansowany z Regionalnego
Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego 2014-2020; Zadanie
4.4 Redukcja emisji zanieczyszczeń do powietrza; Poddziałanie 4.4.1
Obniżenie poziomu niskiej emisji ZIT.
W ramach programu dotacyjnego można było uzyskać
dofinansowanie na przeprowadzenie wymiany nieekologicznych palenisk
na paliwa stałe na ogrzewanie gazowe, pompy ciepła i kotły
na biomasę spełniające wymagania dyrektywy UE – Ekoprojekt.
Kryteria dostępu: niezbędne było spełnienie wymogu docieplenia budynku
na poziomie EpH+W= 150 kWh/(m2*rok) dla domów
jednorodzinnych. Jeśli ocena energetyczna wykazała brak spełnienia wskaźnika EpH+W=
150, to zostały zaproponowane właścicielowi budynku odpowiednie prace
dociepleniowe. Zobowiązanie się do wykonania zaproponowanych wariantów
dociepleniowych skutkowało możliwością zawarcia umowy o dotację.
Wysokość
dotacji w latach 2018-2019:
·
do 8
tys. za zakup i montaż nowego urządzenia grzewczego (ale nie
więcej niż 400-550 zł za 1 kW mocy kotła – w zależności
od wyników oceny energetycznej)
·
do 6
tys. zł za modernizację instalacji grzewczej
·
maksymalna
kwota dotacji wynosiła 14 tys. zł.
Wysokość
dotacji w latach 2020-2022:
·
wysokość
dofinansowania wynosi do 7 tys. zł (w tym: do 5 tys.
za zakup i montaż kotła oraz do 2 tys. za modernizację
instalacji C.O)
·
wsparcie
jest udzielane wyłącznie na zastosowanie kotłów gazowych kondensacyjnych
Realizacja PGN w latach 2018-2020
1.
Likwidacja 455
starych nieekologicznych palenisk
2.
Udzielenie
dofinansowania na zakup i montaż:
·
390 kotłów
gazowych
·
25 kotłów
na biomasę (ekoprojekt)
·
2 pompy
ciepła
Łączny koszt działania (RPO WM, budżet gminy, wkład
mieszkańców): 6 540 303,51 zł
Program osłonowy
Podczas
sesji Rady Gminy Zabierzów z dnia 22 lutego 2019 r. został przyjęty program
osłonowy skierowany do osób które przeprowadzą trwałą zmianę systemu ogrzewania
opartego na paliwie stałym na system gazowy. Oferta jest skierowana do klientów
Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Zabierzowie, a koszty inwestycji są w
całości pokrywane ze środków programu osłonowego.
W latach
2019-2020 na wymianę 9 systemów
ogrzewania w ramach programu wydano łącznie 186 828,72 zł ze środków
budżetu gminy. Zlikwidowanych zostało 14 szt. nieekologicznych źródeł
grzewczych.
PODSUMOWANIE wymienionych kotłów/pieców węglowych
ŁĄCZNIE W LATACH 2016-2020 w ramach
programów dotacyjnych:
- Zlikwidowano 938 szt. nieekologicznych
źródeł ogrzewania;
- Zainstalowano 858 szt. nowych ekologicznych
źródeł ciepła.
Łączny koszt działania: 13 144 524,16 zł
Środki finansowania: budżet gminy Zabierzów,
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie,
Regionalny Program Operacyjny Województwa Małopolskiego 2014-2020, wkład własny
mieszkańców.
Gmina Zabierzów zajęła I miejsce wśród gmin
wiejskich w województwie małopolskim pod względem osiągniętego efektu
ekologicznego wynikającego z wymiany kotłów/pieców węglowych w roku:
- 2016
- 2017
- 2018
- 2019
Punkt informacyjny
Od 1 kwietnia 2019 działał w budynku Urzędu
Gminy przy Rynku w Zabierzowie punkt informacyjny w sprawach dofinansowania
wymiany kotłów i pieców węglowych. Było to miejsce, gdzie można było pobrać
wnioski dotyczące wszystkich programów dotacyjnych i uzyskać pomoc
w ich wypełnieniu. Punkt informacyjny znajdował się przy wejściu
do urzędu gminy, p. 0.1A i był czynny od 8.00 do 12.00
w dniach pracy urzędu. Od 2020 r. sposób funkcjonowania punktu został
zmieniony na potrzeby obsługi programu „Czyste powietrze”.
Punkt obsługi programu „Czyste powietrze”
Na
podstawie porozumienia z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki
Wodnej w Krakowie od października 2020 r. funkcjonuje w Urzędzie Gminy
Zabierzów punkt obsługi programu Czyste powietrze. Udzielana jest pomoc mieszkańcom
w składaniu i rozliczaniu wniosków.
Cel
programu: poprawa jakości powietrza oraz zmniejszenie emisji gazów
cieplarnianych poprzez wymianę źródeł ciepła i poprawę efektywności
energetycznej jednorodzinnych budynków mieszkalnych.
Ogólny
zakres programu:
·
wymiana źródła ciepła,
·
wykonanie przyłącza gazu,
·
wykonanie instalacji c.o i c.w.u.,
·
zastosowanie wentylacji mechanicznej,
·
ocieplenie ścian, podłóg, stropów, dachu,
·
wymiana stolarki okiennej i drzwiowej,
·
wykonanie dokumentacji projektowej.
Pełna
informacja o sposobie funkcjonowania punktu znajduje się pod adresem: https://srodowisko.zabierzow.org.pl/ochrona-powietrza/program-czyste-powietrze/
Pilotaż
programu „Czyste powietrze”
W styczniu 2020 r. Gmina Zabierzów
przystąpiła do programu pilotażowego Czyste powietrze we współpracy z Narodowym
Funduszem Ochrony Środowiska i firmą NDE.
Na podstawie bazy inwentaryzacji
źródeł ogrzewania do wszystkich budynków ogrzewanych węglem zostało
wysłane zaproszenie na spotkanie dot. trwającego pilotażu. Spotkania były
reklamowane na plakatach, na stronie i profilu internetowym gminy Zabierzów.
Zaproszenie na spotkania odczytali również księża podczas niedzielnych mszy.
W efekcie, podczas dwóch spotkań
informacyjnych na sali obrad Urzędu Gminy Zabierzów udział wzięło kilkuset
mieszkańców. Następnie prowadzone były indywidualne konsultacje (7 spotkań),
podczas których mieszkańcy wypełniali i wysyłali wnioski aplikacyjne do
programu Czyste powietrze. Możliwe było również umówienie indywidualnego
spotkania z konsultantami w miejscu zamieszkania.
Efektem przeprowadzenia pilotażu było
złożenie 181 wniosków o dotacje na wymianę systemu grzewczego
i docieplenie budynków. Wnioskowany zakres prac będzie realizowany przez
następne 2 lata.
Kampania
informacyjno-edukacyjna
We współpracy gmin w ramach Stowarzyszenia
Metropolia Krakowska została zaprojektowana ulotka propagująca postawy
niskoemisyjne. Ulotka będąca częścią kampanii informacyjnej „Czyste powietrze
wspólna sprawa” była dystrybuowana bezpośrednio do budynków mieszkalnych
na terenie Gminy Zabierzów wraz z dodatkiem do miesięcznika Znad
Rudawy.
Wspólna kampania informacyjna gmin była prowadzona
w sezonach grzewczych 2017/2018, 2018/2019 oraz 2019/2020, podjęte zostały
następujące działania:
·
wydruk
i dystrybucja do szkół plakatów informujących o stopniu
zanieczyszczenia powietrza,
·
wydruk
i rozmieszczenie na tablicach informacyjnych na terenie gminy
plakatów o tematyce ochrony powietrza,
·
emitowanie
spotu telewizyjnego w TVP Kraków,
·
emitowanie spotów w regionalnych rozgłośniach radiowych,
·
rozmieszczenie banerów i reklam informacyjnych (w tym na autobusach aglomeracyjnych),
·
publikacja specjalnych
rozszerzonych dodatków do miesięcznika Znad Rudawy wzbogaconych
o treści związane z postawami niskoemisyjnymi.
Gmina Zabierzów zawarła porozumienia z Krakowskim
Szpitalem Specjalistycznym im. Jana Pawła II. W ramach współpracy
w listopadzie i grudniu 2017 r. odbyły się prelekcje dla
mieszkańców o wpływie zanieczyszczeń powietrza na zdrowie.
Regularne publikowane są artykułów dotyczących ochrony
powietrza i zasad prawidłowego gospodarowania odpadami
w dystrybuowanym do wszystkich budynków mieszkalnych Gminy dodatku
miesięcznika „Znad Rudawy” oraz na stronie Urzędu Gminy Zabierzów.
Organizowany jest Ekologiczny dzień dziecka,
którego tematem wiodącym jest problem zanieczyszczenia powietrza.
Urząd Gminy Zabierzów wspiera przeprowadzenie
i organizację Gminnego Konkursu Ekologicznego SMOG ZMIEŃMY TO.
Udzielane jest wsparcie w przeprowadzeniu
konkursów ekologicznych dotyczących zanieczyszczeń środowiska i smogu
w ramach Rodzinnych Familiad Rowerowych.
Już dwukrotnie odbywały się happeningi na rzecz
czystego powietrza we współpracy Wydziału Ochrony Środowiska
i Gospodarki Odpadami ze szkołami w Zabierzowie.
W lutym 2016 r. zostało zorganizowane spotkanie,
w ramach którego uczniowie szkoły podstawowej w Zabierzowie
zostali zaproszeni do Urzędu Gminy Zabierzów na wykład dotyczący
smogu i zanieczyszczeń powietrza. Wydarzenie zostało zrelacjonowane
w prasie i w telewizji.
Natomiast w styczniu 2017 r. do Urzędu Gminy
Zabierzów zostali zaproszeni uczniowie z gimnazjum w Zabierzowie,
którzy złożyli także petycję o czyste powietrze. Obydwa spotkania
zostały poprowadzone przez Kierownika Wydziału Ochrony Środowiska
i Gospodarki Odpadami. Uczniowie byli na nich wyposażeni
w liczne plakaty, transparenty i maski antysmogowe. Dodatkowo
uczniowie z gimnazjum w Zabierzowie otrzymali od Wydziału Ochrony
Środowiska i Gospodarki Odpadami ulotki informacyjne o podjętych
działaniach ochrony powietrza przez Urząd Gminy. Ulotki były dystrybuowane
następnego dnia podczas zebrania szkolnego w celu podnoszenia świadomości
ekologicznej wśród rodziców uczniów.
Zabierzowskie
Eko Forum – 28
listopada 2018 r. odbyło się w Sali obrad Urzędu Gminy Zabierzów I Zabierzowskie
EKO Forum. Do udziału w Forum zaproszeni zostali mieszkańcy gminy,
radni, sołtysi, przedstawiciele organizacji pro senioralnych, druhowie
z OSP, uczniowie szkół podstawowych oraz gimnazjum z terenu
Gminy Zabierzów a także kierownicy referatów ochrony środowiska
z gmin powiatu krakowskiego i przedstawiciele zarządu stowarzyszenia
Metropolia Krakowska.
Sesja
Rady Gminy Zabierzów poświęcona tematowi ochrony powietrza. Dnia 22 lutego
2019 r. odbyła się specjalna sesja Rady Gminy Zabierzów poświęcona tematowi
ochrony powietrza. Na sesji został uchwalony nowy regulamin Programu
Ograniczenia Niskiej Emisji oraz program osłonowy dla najbiedniejszych.
Przedstawione zostały dotychczasowe oraz planowane działania gminy Zabierzów w
zakresie ochrony powietrza. Na sesję zostali zaproszeni m. in. mieszkańcy gminy
Zabierzów, którzy brali aktywny udział w
prowadzonej debacie.
Ulotki
do nakazów płatniczych. W pierwszym kwartale 2019 r. wraz nakazami
płatniczymi podatku od nieruchomości zostały dostarczone do mieszkańców ulotki
informacyjne dotyczące terminów wymiany kotłów i pieców węglowych. Ulotka
została opracowana przez Zabierzowski Alarm Smogowy, a wydruk i dystrybucję do
mieszkańców przeprowadził Urząd Gminy Zabierzów.
W
okresie październik-grudzień 2020 r. do wszystkich budynków, które w bazie
inwentaryzacji gminy Zabierzów widniały jako ogrzewane węglem i drewnem zostały
rozesłane pisma informacyjne. Pismo dotyczyło programów dotacyjnych i
przypomniało o obowiązujących terminach wymiany starych urządzeń grzewczych.
Nowa
strona urzędu. W
2019 r. powstała nowa strona internetowa Wydziału Ochrony Środowiska i
Gospodarki Odpadami. Informacje dotyczące ochrony powietrza zostały w czytelny
sposób uporządkowane w wydzielonej zakładce tematycznej. W 2019 r. na głównej
stronie Urzędu Gminy Zabierzów został dodany widżet informujący o stanie
jakości powietrza i ogłaszanych stopniach zagrożenia zanieczyszczeniami
powietrza.
Spotkania w sprawie programu „Czyste powietrze”. W 2019 r. odbyły się kolejne
spotkania informacyjne w sprawie programu „Czyste powietrze”, w ramach
którego można uzyskać dofinansowanie na wymianę nieekologiczny źródeł
ciepła, docieplenie budynku i instalację odnawialnych źródeł energii. W
Zabierzowie i Więckowicach prelekcję skierowaną do mieszkańców wygłosił
zaproszony w tym celu doradca energetyczny z Wojewódzkiego Funduszu
Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie. Wszyscy zainteresowani mieli możliwość uzyskania indywidualnej
pomocy w wypełnieniu i złożeniu wniosku o dotację. Dodatkowe
spotkania skierowane do mieszkańców gminy Zabierzów w sprawie programu
organizowała fundacja DomEnergia.
Spotkania edukacyjne w szkołach. W ramach kampanii
edukacyjno-informacyjnej, prowadzonej w projekcie pn. Promowanie
niskoemisyjnych strategii – realizacja programu niskiej emisji w zakresie
wymiany palenisk domowych na terenie Gminy Zabierzów, współfinansowanym w
ramach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Programu Operacyjnego
Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020, Urząd Gminy zorganizował cykl 10
spotkań dla dzieci. Dwa pierwsze odbyły się w maju 2019 r. w SP w Rudawie i ZSP
w Zabierzowie, natomiast w listopadzie 2019 r. przeprowadzono osiem kolejnych
w: ZSP Balice, SP Bolechowice, SP Brzezie, SP Kobylany, SP Nielepice, SP
Rudawa, SP Rudawa, ZSP Zabierzów. W spektaklach poruszono problemy związane z
zanieczyszczeniem powietrza, segregacją odpadów czy degradacją środowiska.
Każdy z uczestników dowiedział się również, w jaki sposób chronić las oraz
zwierzęta w nim mieszkające przed negatywnym wpływem człowieka.
Inwentaryzacja
źródeł ogrzewania
Gmina Zabierzów prowadzi inwentaryzację
źródeł ogrzewania budynków. W kwietniu i maju 2018 r. pracownicy
Przedsiębiorstwa Usług Komunalnych w Zabierzowie wykonali inwentaryzację w
terenie. Wydział Ochrony Środowiska i Gospodarki Odpadami opracował otrzymane
ankiety (ponad 8 tys. adresów) i stworzył bazę danych źródeł ogrzewania. Do
obsługi bazy danych zostało dodatkowo wdrożone oprogramowanie wspomagające
inwentaryzację, wymianę kotłów i zastosowanie odnawialnych źródeł energii.
Pod koniec 2019 r. została przeprowadzona
inwentaryzacja uzupełniająca, która obejmowała budynki, które nie udało się
zinwentaryzować podczas pierwszego etapu prac w terenie. Baza danych jest także
uzupełniana na podstawie wymian urządzeń grzewczych w ramach programów
dotacyjnych oraz na podstawie prowadzonych kontroli spalania odpadów. Do końca 2019 r.
inwentaryzacją zostało objęte 96% punków adresowych w gminie Zabierzów.
Szczegółowe wyniki inwentaryzacji znajdują
się w odrębnym artykule w dziale ochrona powietrza.
Oczyszczacze
powietrza
Gmina Zabierzów wyposażyła szkoły i przedszkola
w oczyszczacze powietrza. W 2017 r. ze środków Gminy zakupionych
zostało 16 urządzeń poprawiających jakość powietrza.
Dodatkowo pozyskane zostało 12 oczyszczaczy powietrza
dla szkół i przedszkoli od Marszałka Województwa Małopolskiego
w ramach realizacji projektu zintegrowanego LIFE pn. „Wdrażanie
Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska
w zdrowej atmosferze” współfinansowanego ze środków Programu LIFE
Unii Europejskiej.
Szkoła w Rząsce pozyskała 10 szt. oczyszczaczy
powietrza od stowarzyszenia „Na 6+”. Fundusz sołecki w Zabierzowie
przeznaczył w 2018 r. środki finansowe na zakup 5 szt. oczyszczaczy.
Dodatkowo, ze środków własnych szkół zostały zakupione 2 urządzenia.
W
ramach działań związanych z poprawą jakości powietrza w 2019 r. Urząd Gminy
Zabierzów wypożyczył na okres 36 miesięcy oczyszczacze powietrza w ilości 30
szt. Wynajęte urządzenia trafiły w uzgodnieniu z Gminnym Zespołem Ekonomiczno –
Administracyjnym do szkół publicznych w ilości: ZSP Balice 3 szt., SP
Bolechowice 5 szt., SP Brzezie 5 szt., SP Kobylany 4 szt., SP Nielepice 4 szt.,
SP Rudawa 5 szt., SP Rząska 2 szt., ZSP Zabierzów 3 szt.
Suma: 76 szt. oczyszczaczy powietrza
we wszystkich szkołach na terenie Gminy Zabierzów
I Zabierzowskie Targi Grzewcze
Targi Grzewcze odbyły się 11 czerwca 2016 r.
na rynku w Zabierzowie w godzinach 1000 – 1600.
Celem targów było promowanie ekologicznych systemów grzewczych, odnawialnych
źródeł energii i energooszczędności w budynkach mieszkalnych.
Mieszkańcy mieli możliwość zapoznania się ze stanowiskami producentów
i uzyskania fachowych porad. Prezentowane były nowoczesne kotły grzewcze
na paliwa stałe i gazowe. Termin targów był zbieżny z początkiem
wymiany palenisk w ramach Programu Ograniczenia Niskiej Emisji 2016.
Promowanie odnawialnych źródeł energii
Gmina Zabierzów wspiera wykorzystanie odnawialnych
źródeł energii. W 2015 i 2016 roku gmina Zabierzów brała udział
w Projekcie “Instalacja systemów energii odnawialnej na budynkach
użyteczności publicznej oraz domach prywatnych”. Wydatkowano na ten
cel:
- 1 711 261,56 zł w 2015 roku
-2 045 376,19 zł w 2016 roku.
Łącznie zainstalowano kolektory słoneczne
w obrębie 290 nieruchomości.
Ponadto od 2007 roku można uzyskać dofinansowanie
w wysokości 4 000 zł do zakładanego systemu wykorzystującego
alternatywne źródło energii (energię słoneczną). W latach 2007-2020
wydatkowano z budżetu na ten cel 1 197 787,00 zł,
systemy solarne zainstalowano na 300 nieruchomościach. Co roku
Gmina Zabierzów dotuje z własnego budżetu instalację paneli słonecznych.
Dzięki udzielonemu dofinansowaniu aż na 590
budynkach na terenie Gminy Zabierzów zostały zainstalowane panele
słoneczne.
W dniu 18 września br., w Dworze Dzieduszyckich
w Radziszowie, została podpisana Umowa partnerska pomiędzy LGD Blisko
Krakowa (będącą Liderem projektu), a Gminami: Czernichów, Liszki, Skawina,
Świątniki Górne i Zabierzów.
Projekt pn. „Czysta Energia Blisko
Krakowa” umożliwi pozyskanie dofinansowania w ramach Działania 4.1
Zwiększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii Poddziałanie 4.1.1 Rozwój
infrastruktury produkcji energii ze źródeł odnawialnych w ramach
Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata
2014-2020 (RPO WM).
Przedmiotem projektu jest kupno oraz montaż
jednostek wytwarzających energię cieplną i elektryczną wykorzystujących
odnawialne źródła energii, tj.: układów fotowoltaicznych, kolektorów
słonecznych, pomp ciepła, a także pieców na biomasę. Urządzenia te,
w ramach realizacji projektu, będą montowane w indywidualnych
gospodarstwach domowych na terenie gmin partnerskich.
Całkowita wartość projektu
wynosi 28 437 012,09 zł, a przyznana wartość dofinansowania
ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego wynosi 15 294 014,42 zł.
Zapobieganie spalania odpadów
W celu
zapobiegania spalania odpadów w domowych paleniskach Urząd Gminy Zabierzów
podejmował następujące działania:
·
corocznie
na tablicach informacyjnych w sołectwach zawieszane były (są) plakaty
informacyjne dot. spalania odpadów;
·
artykuły
dotyczące spalania odpadów, jak również artykuły dotyczące zasad prawidłowego
gospodarowania odpadami publikowane były (i nadal są) w lokalnych
czasopismach;
·
przedstawiciele
Urzędu Gminy uczestniczyli w licznych zebraniach sołeckich – gdzie
informowano mieszańców o zasadach prawidłowego gospodarowania odpadami;
·
sołtysi
oraz inne osoby przeprowadzały akcje informacyjno–edukacyjne wśród
mieszkańców Gminy Zabierzów (w/w osoby odwiedzały nieruchomości
i przeprowadzały rozmowy z mieszkańcami – dotyczące zasad
prawidłowego gospodarowania odpadami);
·
pracownicy
Urzędu Gminy wyjeżdżali do szkół i przedszkoli – aby edukować
najmłodszych mieszkańców Gminy o zasadach postępowania z odpadami;
·
Gmina
Zabierzów sfinansowała przeprowadzenie w szkołach zlokalizowanych
na terenie Gminy Zabierzów spektakli o tematyce ekologicznej
pn. „lekcja ekologii – czy śmieci muszą nas zasypać”;
·
Gmina
Zabierzów włącza się w inicjatywy proekologiczne dotyczące odpadów –
wyposaża uczniów w worki i rękawice dot. akcji „sprzątanie świata”,
jak również zapewnia odbiór odpadów zebranych w czasie tych akcji.
Kontrole
spalania odpadów
Dnia 20 grudnia 2017 r. została podjęta uchwała
nr XXXVIII/385/17 Rady Gminy Zabierzów w sprawie przekazania środków
finansowych dla Policji w celu organizacji dodatkowych patroli mających
prowadzić kontrole palenisk. Na tej podstawie, na początku 2018 r.
Gmina Zabierzów podpisała porozumienie z Policją, na mocy
którego wykonywane były wspólne kontrole palenisk, prowadzone przez
funkcjonariuszy policji i pracowników urzędu gminy. Zgłoszenia są
przyjmowane zarówno przez Urząd Gminy Zabierzów, jak i Komisariat Policji
w Zabierzowie.
Dnia 5 grudnia 2018 r. Pracownicy Urzędu Gminy odbyli
szkolenie w zakresie pobierania próbek z palenisk przeprowadzone
przez Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla. Od tego dnia podczas kontroli
pracownicy urzędu są wyposażeni w specjalny sprzęt do pobierania
próbek popiołu.
Kolejne porozumienie z policją zostało zawarte w
styczniu 2020 r. i jeszcze bardziej rozszerzyło dotychczasową współpracę w
zakresie kontroli domowych palenisk.
Więcej informacji w sprawie kontroli spalania odpadów znajduje się w
poświęconej temu tematowi zakładce w dziale ochrona powietrza.
Pomiary jakości powietrza
W dniach 14 listopada do 25 listopada 2016
r. prowadzone były pomiary w ramach akcji „Małopolska bez smogu” –
pyłomierz był umieszczony na Samorządowym Centrum Kultury
w Zabierzowie. Akcja odbywała się we współpracy gminy Zabierzów,
Radia Kraków i Polskiego Alarmu Smogowego. Podsumowaniem akcji była debata
przedstawicieli podkrakowskich gmin w studio Radia Kraków.
W celu kontynuowania pomiarów Gmina
Zabierzów zakupiła i zainstalowała 23 pyłomierzy – po jednym
w każdej miejscowości. Konkretne rozmowy dotyczące możliwości
i warunków stworzenia sieci czujników jakości powietrza w Gminie
Zabierzów trwały od listopada 2016 r., a ich finalizacja była możliwa
po uchwaleniu budżetu gminy Zabierzów pod koniec stycznia 2017 r.
Obecnie w każdej miejscowości Gminy
został zainstalowany czujnik jakości powietrza. W pyłomierze zostały
wyposażone w pierwszej kolejności szkoły w: Brzeziu, Bolechowicach,
Brzoskwini, Kobylanach, Nielepicach, Rudawie, Rząsce, Zabierzowie
i Zelkowie. Pomiary dostępne są pod adresem: https://airly.eu/map/pl/
Kolejnym celem było pozyskanie profesjonalnej stacji
badawczej jakości powietrza, działającej w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska.
Gmina Zabierzów już we wcześniejszych latach podejmowała próby pozyskania
takiego urządzenia. Ostatecznie pod koniec 2018 r. zapadła decyzja o
lokalizacji stacji badawczej w Zabierzowie, w tym celu miały miejsce spotkania
i wizja w terenie wraz z przedstawicielami Głównego Inspektoratu Ochrony
Środowiska i Krakowskiego Alarmu Smogowego.
Od 1 stycznia 2019 r. przy rynku w Zabierzowie działa
stacja Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska. Stacja wykonuje pomiary pyłu
zawieszonego PM10 oraz benzo(a)pirenu – pierwotnie wyniki pomiarów
określane były wyłącznie metodą manualną. Od października 2019 r. stacja
posiada automatyczny pobornik pozwalający na bieżący odczyt pomiarów.
Napotkane utrudnienia w realizacji poprawy stanu
jakości powietrza ze szczebla gminnego:
-Niekorzystna topografia pod względem gromadzenia
się zanieczyszczeń powietrza, większość obszaru Gminy Zabierzów jest położona
w Rowie Krzeszowickim.
-Możliwość legalnego instalowania najgorszej klasy
kotłów i pieców węglowych w budynkach aż do połowy 2017 r.
(ograniczone przez uchwałę antysmogową przyjętą przez Sejmik Województwa
Małopolskiego w 2017 r.).
-Brak ekonomicznego uzasadnienia budowy sieci
ciepłowniczej.
-Dominująca zabudowa jednorodzinna powodująca, że liczba indywidualnych palenisk na paliwa stałe jest znacznie większa w stosunku do liczby mieszkańców niż ma to miejsce w zabudowie miejskiej (wielorodzinnej).